Jak wzmocnić głos

Przy dłuższym mówieniu towarzyszy Ci chrypka albo ból gardła? Masz wrażenie, że inni Cię nie słyszą? Twój głoś brzmi słabo i niepewnie? Chciałbyś wzmocnić głos? Oto kilka moich wskazówek.

Kiedyś poproszono mnie o otwarcie spotkania podczas festiwalu teatralnego. Było to w warszawskim Teatrze Studio. Widownia pełna ludzi. Miałem przywitać gości, opowiedzieć o festiwalu, zapowiedzieć spektakl, przypomnieć o wyłączeniu telefonów itd. W dwóch językach. W sumie kilkanaście minut gadania. Na miejscu usłyszałem od akustyka: „Nie mamy mikrofonów”. Wbrew wcześniejszym ustaleniom.

Są trzy możliwości w takiej sytuacji: wyjść i trzasnąć drzwiami. Krzyczeć do widowni, żeby być słyszalnym w ostatnim rzędzie (co jest męczące i nieprzyjemne dla obu stron). Albo korzystać z wypracowanego wcześniej warsztatu.

Prędzej, czy później spotka Cię taka sytuacja. Dlatego już teraz warto zadbać o swój warsztat i skutecznie wzmocnić głos.

Oddychaj

Ćwiczenia oddechowe ratują głos. Dzięki prawidłowemu oddychaniu, jesteśmy lepiej słyszalni i możemy mówić dłużej bez nadwerężania strun głosowych.

• Wykonaj wdech nosem licząc do 5, zatrzymaj powietrze też do 5, a następnie wydychaj powietrze licząc do 7. Rób to jak najwolniej. Po jakimś czasie możesz wydłużyć każdy etap o 1. Powtórz ten cykl kilka razy. Jeżeli zakręci Ci się w głowie, przerwij ćwiczenie.

• Weź obfity wdech, a wydech zrób na sssssssss. Postaraj się syszeć jak najdłużej.

  To samo zrób z bezdźwięcznym ffffff. Wykonaj obie serie kilka razy.

• Weź obfity wdech i na wydechu postaraj się jak najdłużej liczyć na głos, bez dobierania oddechu. Najpierw może być do 10 albo 15 itd.

• Nic tak nie reguluje oddechu jak sport. Polecam przede wszystkim bieganie i pływanie.

Mruczenie

Patent na głębszy głos sprzedał mi kolega czytający w radiu wiadomości.

Nabierz powietrza, przytrzymaj chwilę, a następnie wypuszczaj powoli powietrze, wymawiając głoskę mmmmmmmmm przy zamkniętych ustach. Z czasem, wykonując ćwiczenia oddechowe, będziesz mruczał coraz dłużej.

Automasaż

• Zacznij od delikatnego masażu czoła, skroni, policzków (szczególnie stawu skroniowo-żuchwowego) oraz ust. Delikatnie zataczaj palcami okręgi. Masuj przez chwilę szyję i kark. Tam zbiera się dużo napięć.

• Bardzo delikatnie i dbając o higienę, możesz wymasować także język. Ostrożnie zataczaj palcami niewielkie kręgi.

• Powoli, licząc do 10, opuszczaj żuchwę. Nie napinaj jej, by otworzyć szerzej. Język niech także pozostanie luźno. Przy otwartej żuchwie policz do 10 i zamykając ją także 10. Koniecznie musi być rozluźniona. Wyobraź sobie, że jest ciężka jak ołów.

Podniebienie

Jestem laikiem jeśli chodzi o anatomię, dlatego dnie będę wdawał się w techniczne szczegóły. Wiem tylko, że człowiek wyposażony jest w podniebienie twarde i miękkie. Twarde powinno być twarde, a miękkie… miękkie ;). Wtedy głos wydobywa się lepiej.

• A na to ponoć najlepsze jest ziewanie. Dokładniej, tzw. półziewanie. Nie chodzi o to, żeby ziewać do końca. Gdy dochodzisz do mniej więcej 1/3, a najlepiej połowy ziewania i masz otwartą buzię, postaraj się ten moment utrzymać nieco dłużej. Przy wydechu możesz dodać samogłoski a,e,y,o,u.

Wystarczy trochę treningu, a będziesz potrafił ziewać na zawołanie.

• Żeby dźwięk wydobywał się lepiej, polecam wymawianie spółgłoski „k”. 20-30 razy. Najpierw wolno, potem szybko. Tak samo spółgłoskę „g”.

• Wolno, dokładnie i dynamicznie wymawiaj:

  ka, ke, ky, ki, ko, ku

  kka, kke, kky, kki, kko, kku

  ak-ka, ek-ke, yk-ky, ik-ki, ok-ko, uk-ku

  ga, ge, gy, gi, go, gu

  gga, gge, ggy, ggi, ggo, ggu

  ag-ga, eg-ge, yg-gy, ig-gi, og-go, ug-gu

Krtań

Towarzyszy Ci chrypka albo ból gardła kiedy dużo mówisz? Oto kluczowe ćwiczenia dla wszystkich, którzy chcą wzmocnić głos.

Polecam je szczególnie, kiedy nadwerężysz struny głosowe.

• Kulki powietrza. Moje ulubione ćwiczenie. Wyobraź sobie talerz pełen kulek powietrza o średnicy 1 cm. Weź jedną w trzy palce i powoli zbliżaj do ust. Najważniejsza jest droga między talerzem a ustami. Dlatego ten moment powinien trwać jak najdłużej. Żuchwa rozluźnia się i opuszcza. Usta otwierają na taką szerokość, żeby zmieściła się kulka. Jednocześnie gardło rozwiera się, wpuszczając wdech. Nie skupiaj się na tym, to stanie się samoistnie.

• Człowiek bez szyi. Kolejne ćwiczenie na wyobraźnię. Usiądź wygodnie. Pomyśl o swojej głowie, skup się na niej. Następnie na tułowiu, rękach i nogach.

  Pomyśl o szyi. Wyobraź sobie, że jej nie ma. Nic, pustka, zero. Myśl tak przez pewien czas. Sam w to nie wierzyłem, ale gardło naprawdę się rozluźnia.

Dykcja

Zwróć uwagę na starszych aktorów. Słychać ich tak wyraźnie, że mogą mówić cicho. Dobra dykcja mniej obciąża głos, bo słuchacze lepiej Cię rozumieją.

Wyraźnemu mówieniu poświęcę odrębny artykuł.

Natomiast rozgrzewce dykcyjnej poświęciłem –>ten oto artykuł<–

Sport

Wspominałem już, że bieganie i pływanie świetnie reguluje oddech. Oprócz tego warto ćwiczyć mięsnie brzucha. Dzięki temu możesz skutecznie wzmocnić głos.

Powinniśmy także wykonywać ćwiczenia rozciągające. Wszelkie napięcia w ciele negatywnie wpływają na nasze mówienie. Polecam Ci także masaż relaksacyjny. Jeżeli towarzyszy Ci stres, masaż może okazać się zbawienny.

A czy Tobie zdarza się „zajechać” swój głos i odczuwać chrypkę albo ból gardła? Kiedy najczęściej Ci się to przytrafia? Masz swoje sposoby, jak sobie z tym radzić?